วัดประศาสน์โสภณ (วัดบางกรูด) ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.2304 ตรงกับสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย เขตที่ตั้งของวัดอยู่ทางทิศตะวันตก จรดลำแม่น้ำบางปะกง ทิศเหนือจรดคลองบางกรูด ทิศตะวันออกมีทางรถยนต์เป็นเขตและทิศใต้มีคูน้ำเป็นเขต “วัดบางกรูด” สันนิษฐานได้ว่า ตามทัศนะของอดีตเจ้าอาวาส คือ วัดนี้ตั้งอยู่ติดลำคลองติดเขตวัด ทิศเหนืออยู่ข้างโบสถ์ มีลำคลองชื่อว่า “คลองบางกรูด” ในอดีตคลองนี้มีขนาดใหญ่ แต่ในปัจจุบัน คลองนี้ได้ตื้นเขินกลายเป็นคลองเล็ก ๆ หรืออีกอย่างหนึ่ง เรียกว่า คู ก็ได้ ด้วยเหตุนี้จึงได้ชื่อว่า “วัดบางกรูด” ต่อมาสมัยพระใบฎีกาซุ่นฮวด เป็นเจ้าอาวาสท่านได้เปลี่ยนนามของท่านจากซุ่นฮวดเป็น “โสภณ” แล้วได้ใช้สมณศักดิ์ว่า พระครูโสภณญาณวิจิตร เป็นพระอุปัชฌาย์ เป็นเจ้าคณะอำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา ท่านจึงได้เปลี่ยนนามของวัด จากวัดบางกรูด มาเป็น “วัดประศาสน์โสภณ” มาจนถึงปัจจุบัน สถาปัตยกรรมที่สำคัญที่อยู่ภายในบริเวณโดยรอบวัด อาทิ เจดีย์ทรงระฆังฐานกลมสูงราว 10 เมตร จากคำบอกเล่าของพระครูใบฎีกาสมยศ ปิยธมฺโม เป็นการสร้างของตระกูล แซ่อื้อ ไม่ทราบปีที่แน่นอน แต่มีการบูรณะในปี พ.ศ. 2527 ตั้งอยู่ด้านหน้าพระอุโบสถในทางทิศตะวันตก ติดกับแม่น้ำบางปะกง หอไตรปิฎกเป็นอาคารไม้สัก สร้างราวปี พ.ศ. 2472 ตั้งอยู่ด้านข้างของพระอุโบส ในอดีตเป็นที่เก็บใช้เป็นที่เก็บคัมภีร์ใบลานที่จารึกคำสอนทางพระพุทธหรือคำสอนความรู้อื่นๆ ซึ่งปัจจุบันรอการบูรณะเพื่อให้สามารถเป็นแหล่งเรียนรู้ทางพระพุทธศาสนาต่อไป ศาลาการเปรียญ เป็นอาคารไม้สักยกพื้นสูง สร้างราวปี พ.ศ. 2485 เป็นสถานที่ประกอบกิจกรรมทางศาสนาของพุทธศาสนิกชน ปัจจุบันกำลังปรับปรุงให้สามารถใช้ประกอบกิจกรรมทางศาสนาต่อไป



เลขที่ : บ้านบางกรูด ต. ท่าพลับ อ. บ้านโพธิ์ จ. ฉะเชิงเทรา 24140

-

- นายสมศักดิ์ ทองแก้ว : มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ : 2565  fast track

-